دسته بندی | فیزیک |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 24 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 30 |
دزیمتری
تعاریف و مفاهیم دز:
آسیب حامل از تابش وابسته به میزان انرژی جذب شده در بافت هدف میباشد، بنابراین یکاهای دزباشی برحسب انرژی جذب شده در یکای جرم بیان میشود.
یکای جدید دز جذبی در دستگاه SI بصورت GY تعریف میشود که عبارتست از انرژی معادل یک ژول از پرتو، در یک کیلوگرم در ماده هدف. (J/kg)
یکای قدیمی دز جذبی راد بود که عبارتست از انرژی جذب شده متناظر با انرژی 100 ارگ برگرم (erg/g100). راد مخفف Rad: Radiation Absorb dose میباشد.
رابطه بین گری و راد بصورت روبرو میباشد. 1Gy=100rad در دزیمتری انسان کمیتهایی مثل دز معادل و دز موثر بسیار مورد توجه هستند دز معادل کمیتی است که اثرات بیولوژیکی ناشی از جذب پرتوها در بافت رامورد توجه میدهد.
HT=WR×D
که در این رابطه D دز جذب شده از پرتو R در بافت هدف میباشد و WR ضریب وزنی پرتو میباشد که در جدول زیر مشخص میباشد و H دز معادل بافت هدف میباشد.
یکای جدید (SI) از معادل سیورت Sv میباشد که از رابطه Gy×Sv=WR بدست میآید و یکای قدیمی آن بصورت رم میباشد
راد× WR=رم.
نوع و انرژی پرتو |
WR |
نوترون |
1 |
نوترون En<10kev |
5 |
نوترون 10kev |
10 |
نوترون 100kev |
20 |
نوترون 2mer |
10 |
نوترون En>20mer |
5 |
پروتون Ep>2mer |
5 |
ذرات آلفا و پارههای شکافت |
20 |
اگر محیط شامل چند پرتو مختلف باشد مثلاً در محیطهایی که نوترون داریم معمولاً گاما نیز وجود دارد پس رابطه دز معادل بافت بصورت زیر درخواهد آمد.
دز موثر: همانطور که میدانیم بافت اندامهای مختلف بدن مختلف است پس نیاز به کمیتی داریم که علاوه بر این که نقش پرتوهای مختلف را در بروز اثرات بیولوژیکی مدنظر قرار دهد، بلکه نقش پرتوگیری بافتهای مختلف بدن را نیز درنظر بگیرد و دز موثر از رابطه محاسبه میشود.
که در آن HT دز معادل بافت و WT ضریب وزنی بافت و HE دز موثر بافت میباشد. ضریب وزنی بافت در جدول زیر آورده شده است.
واحد دز موثر مانند دز معادل سیورت و رم میباشد.
بافت |
WT |
غدد تناسلی |
25/0 |
بستان |
15/0 |
مقر قرمز استخوان |
12/0 |
ریه |
12/0 |
غدد تیروئید |
03/0 |
سطح استخوان |
03/0 |
پوست |
01/0 |
سایر بافتها |
29/0 |
هدف از دزیمتری:
عملیاتی را که برای مشخص کردن میزان پرتوگیری افراد انجام میشود را، مونیتورینگ میگویند. هدف از اجرای این عملیات کنترل پرتوگری افراد به منظور رعایت اصل حد دز میباشد. این حدود مجاز توسط TCRP تعیین میگردد.
فهرست مطالب
ـ تعریف دز
2ـ هدف از دزیمتری
3ـ ویژگیهای دزیمتر مناسب و روشها و مقررات دزیمتری
4ـ انواع دزیمترها
1ـ4 فیلم بج
2ـ4 TLD ترمولومیسنانس (گرمالیان)
3ـ4 دزیمتر قلمی (جیبی)
4ـ4 دزیمتر نوترایران